گزارش یک مورد سیست رادیکولار در ماگزیلای بیمار
سیست به حفره‌ای پاتولوژیک پوشیده از اپی‌تلیوم، گفته می‌شود. این اپی‌تلیوم توسط بافت پیوندی فیبروکلاژنوز احاطه می‌شود. زمانی که سیست از اپی‌تلیوم ادنتوژنیک منشأ گرفته باشد، سیست ادنتوژنیک نامیده می‌شود. چون فک‌ها فقط از اپی‌تلیوم با منشاء ادنتوژنیک تشکیل نشده‌اند وشامل بقایای تکاملی اجزای دیگری چون غده‌های بزاقی، غده‌های سروموکوزال وسینونازال واپیتلیای درمال نیز می‌باشند، منشاء واقعی سیست‌های این ناحیه ممکن است چندان روشن نباشد. اگرچه برمبنای مکان تشکیل این سیست‌ها، تاریخچه و شکل هیستوپاتولوژیک آن‌ها می‌توان به تشخیص درست نزدیک شد.
با به کارگیری ابزار تشخیص کلینیکی وپاراکلینیکی و وضعیت سیست در جراحی می‌توان به تشخیص نسبی این ضایعات دست یافت. بدون شک به علت اشکال هیستومورفولوژیک شبیه یا یکسان برای برخی ازسیست‌ها، همکاری نزدیک بین کلینیسین و پاتولوژیست بسیار اهمیت دارد.
اگرچه سیست‌ها عموماً ضایعاتی با خصلت رشد آهسته هستند ولی باید به خاطر داشت که خصلت رشد هر ضایعه‌ای ممکن است بسیار متفاوت از شکل رشد طبیعی و روتین آن باشد.
اپی تلیوم موجود در پیرامون آپکس یک دندان غیر زنده، می‌تواند به وسیله التهاب، تحریک شده و یک سیست واقعی مفروش از اپی‌تلیوم یا سیست پری‌اپیکال به وجود آورد. به نظر می‌رسد که پاسخ التهابی، تولیدفاکتور رشد کراتینوسیت‌ها توسط سلوله‌ای استرومای پریودنتال را افزایش می‌دهد که منجر به افزایش پرولیفراسیون اپی‌تلیومی می‌شود که در ناحیه به طور طبیعی خاموش است.
سیست پری اپیکال دارای دیواره همبندی فیبروزه مفروش از اپی‌تلیوم است و لومن آن حاوی مایع و بقایای سلولی می‌باشد.
بیش‌تر سیست‌های پری اپیکال به آهستگی رشد می‌کنند و خیلی بزرگ نمی‌شوند. در عین حال رشد قابل توجه سیست نیز امکان‌پذیر است و ضایعاتی که تمام یک کوادران را اشغال کنند نیز دیده شده اند و به طورکلی اندازه و شکل ضایعه به عنوان معیار تشخیص قطعی در نظر گرفته نمی‌شود.
بررسی پاتولوژی از ضایعاتی که در کلینیک به لحاظ رفتار یا طبیعت متناقض خود ابهام‌آمیز هستند، اهمیت بسیار دارد. این امر کلینیسین را قادر به تسلط بیش‌تری بر ارائه طرح درمان این ضایعات در ارتباط با رفتار بیولوژیک آن‌ها می‌کند.
در ذیل به نمونه‌ای از یک سیست بسیار وسیع رادیکولار در ماگزیلا اشاره می‌شود:
«بیمار آقائی ۵۷ ساله بدون سابقه بیماری سیستمیک، که از دو سال پیش متوجه تورم تدریجی در ناحیه فک بالا وگونه سمت چپ شده بود به کلینیک ما مراجعه کرد.
تحت بیهوشی عمومی با برش وستیبولاراز ناحیه دندان لترال سمت راست تا دندان مولر دوم سمت چپ، کیست اکتومی در فک بالا سمت چپ و سینوس مجاورآن انجام شد.
وسعت سیست در سینوس تا کف اربیت ادامه داشت، به طوری که خلف کف اربیت به داخل حفره چشم اکسپوز شده بود و همین طور در سمت مدیال باعث تخریب استخوان لترال بینی وکورنه‌ها شده بود. سپتوم نسبتاً سالم بود. تشخیص اولیه ضایعه با بررسی مجدد پاتولوژی تأیید شد.»
آن چه مسلم است درمان قطعی این نوع از ضایعات، علی رغم وسعت زیاد مورد ذکر شده، سیست اکتومی کامل می‌باشد که پروگنوز خوبی را در پی خواهد داشت.
بدون دیدگاه